Trên cả thế giới cứ trong 5 trẻ thì có 1 trẻ bị xâm hại và 90% kẻ xâm hại là người quen và 47% là người thân (theo Council of Europe và tổ chức Lớn lên an toàn).
Trẻ em cần được học các nguyên tắc cơ bản để bảo vệ chính mình. Trong bài này T giới thiệu với mọi người về quy tắc K-E-M (quy tắc đồ lót) và "Vùng của riêng em" (không gian cá nhân) để tham khảo.
QUY TẮC K-E-M (Quy tắc đồ lót)
K - "Không là không!" nghĩa là không ai được chạm vào vùng em/con mặc đồ lót theo hình vẽ trên.
E - Em - của riêng em - nghĩa là cơ thể em đặc biệt là vùng mặc đồ lót là của riêng em, không ai được chạm vào nếu không được em/con cho phép. Có thể có trường hợp bác sĩ hay y tá khi khám bệnh phải chạm vào vùng đó, nhưng sẽ phải giải thích cho em hiểu và xin phép em/con.
M - Méc/Mách - nếu có ai chạm vào vùng đồ lót, em/con hãy kể với người lớn mà mình tin tưởng, không nhất thiết phải là cha mẹ, có thể là thầy cô hoặc bạn bè của cha mẹ.
VÙNG CỦA RIÊNG EM/CON (Không gian cá nhân)
Dùng khái niệm bong bóng để dạy trẻ về không gian cá nhân.
"Khi em thổi bong bóng, em/con có thấy nó trong suốt, không dễ thấy và rất mỏng manh dễ vỡ không?"
"Mỗi người cũng có một bong bóng vô hình quanh mình. Em đứng lên và giơ tay ra phía trước và sang bên cạnh và vẽ một vòng tròn quanh mình."
Bố Mẹ cũng có thể làm mẫu giúp trẻ vẽ một vòng tròn quanh mình. " Vùng này là vùng của riêng con. (hay còn gọi là không gian cá nhân)."
Khi mọi người tiếp xúc, chạm vào nhau. Có hai loại chạm an toàn và chạm không an toàn.
"Chạm an toàn" không làm vỡ bong bóng của em/ con: chạm vai, ôm, nắm tay, bắt tay.
Khi có người cố tình làm vỡ cái bong bóng vô hình đó là "chạm không an toàn". "Chạm không an toàn" bao gồm:
- Khi ai đó đánh con/em, làm tổn thương con/em! Con/Em phải la lên "KHÔNG! KHÔNG ĐƯỢC LÀM NHƯ VẬY!" hoặc kể với người lớn.
(Ở đây nếu một số phụ huynh vẫn còn dùng phương pháp đánh đòn để phạt con trẻ cần giải thích rõ giữa việc đánh đập gây tổn thương: gây bầm tím, chảy máu, v...v... và đánh khẽ tay phạt hay đánh bằng roi vào mông để phạt nhẹ. Mặc dù ranh giới thật sự không rõ ràng. Theo quan điểm của cá nhân T thì không nên sử dụng hình phạt bằng roi đòn. Phụ huynh quan tâm có thể coi thêm các bài viết của Trần Thị Ái Liên - Kỷ luật không nước mắt).
Nhớ chữ M trong nguyên tắc K-E-M là "Méc/Mách". Người đó không nhất thiết là ba mẹ, có thể là thầy cô hay họ hàng, hay bạn bè của ba mẹ, là người mà con/em tin tưởng.
* Trẻ cần học đức tính "assertive" đã được chia sẻ trong bài viết trước ở đây!
Nếu người đó nói con/em hãy giữ bí mật, không được cho ai biết
có hai loại bí mật
- Bí mật tốt là khi mình chuẩn bị quà, hay tiệc cho ai đó mà giữ bí mật không cho người đó biết vì muốn làm người đó bất ngờ, ngạc nhiên.
- Bí mật xấu là bí mật làm cho con/em buồn, lo lắng, sợ hãi. Khi đó con/em phải tìm người lớn tin tưởng để kể về điều đó mà không nên giữ bí mật. Khi con/em có bí mật xấu, đó không phải là lỗi của con/em.
Theo luật Việt Nam, người có hành phi xâm hại trẻ em phải chịu hình phạt từ 6 tháng đến 20 năm tù tùy tội danh. Tham khảo Bộ Luật hình sự năm 1999 và năm 2015.
Đường dây nóng về tư vấn và báo cáo về việc bảo vệ trẻ em là 18001567 do Cục Bảo vệ chăm sóc trẻ em, Bộ Lao động thương binh xã hội quản lý. Thành lập từ năm 2004, hoạt động tất cả các ngày trong tuần từ 7h đến 21h. Cả trẻ em và người lớn đều có thể gọi được số này.
Các cơ quan, tổ chức làm việc với trẻ em cần có tập huấn cho nhân viên và cho trẻ về vấn đề này. Việc tuyển dụng nhân viên làm việc trực tiếp với trẻ cũng cần được quản lý gắt gao và kỹ lưỡng hơn. Ở Anh tất cả nhân viên làm việc trực tiếp với trẻ em trong bất kỳ môi trường nào cũng cần phải qua quá trình kiểm tra CRB - Criminal Record Bureau nay chuyển sang gọi là DBS (Disclosure and Barring Service) - nghĩa là kiểm tra lịch sử phạm tội. Tất cả tội danh đều được quản lý theo tên, số chứng minh và địa chỉ. Bất kỳ một chi tiết nhỏ nhất được báo cáo cho cơ quan công an đều được ghi lại trên hệ thống. Có giấy chứng nhận này tổ chức sẽ quyết định có tuyển dụng người đó không.
Để phòng tránh việc xâm hại trẻ em, một số tổ chức áp dụng quy tắc 2-1 trong việc làm việc với trẻ em: quy tắc này nghĩa là luôn có tỷ lệ 2 -1 khi đi bất kỳ đâu, hoặc là 2 người lớn -1 trẻ em, hoặc là 2 trẻ em - 1 người lớn.
Những phương pháp phòng trừ này không phải là luôn hiệu quả, hằng ngày ở Anh vẫn luôn có tin tức đưa về những trường hợp lợi dụng, xâm phạm trẻ em. Bởi vậy giáo dục trẻ em là ưu tiên hàng đầu và trẻ cần học càng sớm càng tốt để bảo vệ chính mình.
Hiện tại ở VN có một tổ chức có chiến dịch "Lớn lên an toàn". Mọi người có thể tìm kiếm và theo dõi tham khảo thông tin trên Facebook.
Mong nhận được chia sẻ góp ý của anh/chị/bạn về vấn đề này.
Bài viết sau T sẽ viết tiếp về "Trẻ con - nhận xét và khen ngợi (2)". Bài (1) xem ở đây.
-------------------------
Bài trên được soạn lại từ nguồn tham khảo
1. Lớn lên an toàn – FB – https://www.facebook.com/lonlenantoan
2. Tổ chức NSPCC về bảo vệ trẻ em của Anh 3. Hội đồng Châu Âu - nguyên tắc đồ lót
http://www.clackamas.us/sheriff/documents/bubblebook.pdf
Cám ơn chị, bài viết rất bổ ích, rất hay và dễ hiểu!!
ReplyDeleteCảm ơn Co May nhe!
Delete